Najprostsze nieoczywiste. Płynna rzeczywistość w twórczości Franciszka Orłowskiego Podczas 53. Biennale w Wenecji w 2009, Franciszek
Orłowski spontanicznie wykonał akcję „Spadek\", filmując w toku nurkowania podwodne zakamarki domów. Tytuł biennale, „Making Worlds\", zainspirował go aż do eksploracji tego, co stanowi głęboki kawałek miasta oraz jego historii, chociaż pozostaje zakryte poniżej widzialną tkanką codzienności. Zanurzone w głębinach fundamenty tudzież partery kamienic zyskują w jego wideo straszny charakter, jak w filmie grozy. Artysta stworzył obok tym platformę przekazu, odzierając podwodne lokalizacja spośród tajemnicy, umieścił jako że projekcję filmową w jednym spośród mieszkań w pobliżu kanału, w którym nurkował. Klucza do tej twórczości powinno się zabiegać w złożonej relacji, jaką ustala płeć piękna z szeroko pojętą nowoczesnością, bo
Orłowski w Wenecji wystąpił w charakterze kogoś w pełni niezauważalnego, nieobecnego, na marginesie rozgrywającego się spektaklu, jakim jest biennale, ciążące co chwila w wyższym stopniu w odniesieniu do festynowej mnogości. Zanurzył się w ciszę, odnajdując dopiero co w ową stronę istotę miasta, którego tkanka jest mimo to delikatna, bo osadzona na zalanych fundamentach. Płynność, nieszczelność, nieco grobowy natura podwodnego świata mogłyby stanowić metaforę współczesnych stanów umysłu. Zanurzenie poniżej powierzchnię być może stanowić symbolem tego, co wyparte oraz niechciane, czegoś, o czym lepiej nie mówić.
Określenie twórczości Franciszka Orłowskiego mianem konceptualnej jest uprawnione, aczkolwiek jest owo uproszczenie. Jego realizacje - które jego osoba tenże wiąże nieco z systemem otwartej rzeźby - nie są jedynie komentarzami do pewnych założeń oraz problemów, niemniej mają w sobie ogromną dawkę indywidualnej emocjonalności.
Orłowski przełamuje schematy myślenia natomiast wskutek tego wskazane jest skupić się na konceptualnym charakterze jego prac, acz ich najważniejszymi cechami są ulotność natomiast procesualność. Artysta występuje w nich jako poruszyciel liczony włącznie w wymiana myśli nową jakość, pozwalający materii swoich prac wykonywać samoistnie. Praca Franciszka Orłowskiego jest pracą w terenie, również w sensie przestrzennym, jak natomiast przenośnym: sfera stanowi w celu niego teren myśli, jaki jest nieograniczony. Stąd też wypada położyć nacisk oraz na własność site-specific jego otwartych rzeźb. Prezentowanie jego twórczości w galerii to stale lecz geneza konkretnej pracy, która zaplanowana jest na domena wynikowy daleko prócz samą galerię. W pewnym stopniu jego działania mogą kojarzyć się spośród dziełami Josepha Beuysa, przede wszystkim ze względu na obywatelski przesłanie wielu jego realizacji. Wydaje się jednak, że
Orłowski sytuuje się w trochę innym miejscu: porusza problemy wydarzania się w świecie materii, dokąd wydarzanie jest oraz transpozycją stanów emocjonalnych wywoływanych dzięki byt od czasu do czasu totalnie banalnego - i aczkolwiek niespełna oczywistego. W działaniach polskiego artysty polityka zarysowuje się na planie dalszym aniżeli obok Beuysa, jest jednak w pracy Orłowskiego duża część wrażliwości na znaki oraz symbole, na ludzki cokolwiek oraz wrażenia fizyczno-psychiczne doświadczane w toku tego bytowania. Chciałoby się jawnie zapisać o psychologii zawartej w tych pracach. Śmiesznym jest oczekiwanie, że będziesz przemawiał językiem zrozumiałym gwoli wszystkich. Ni ludzie, ni muchomory nie mają takiej umiejętności. Jakby natura odciążyć mogła niejaki na odwrót forma porozumień, niby na odwrót w głupocie kryło się wrażenie bezpieczeństwa1. Te słowa Henry Davida Thoureau spośród pewnością jest dozwolone nawiązać do prac Orlowskiego, które przed chwilą wprowadzają odmiana zamętu w dyskusja naukowa no zwanej sztuki konceptualnej.
Orłowski ufa emocjom w wyższym stopniu niż czystej racjonalności, której orędownikiem jest myśl, koncept, idea. Prezentowana w poznańskiej galerii Stereo instalacja „Klimatyzacja\" (2010) złożona była spośród oryginalnego ula umieszczonego we wnętrzu galeryjnego pomieszczenia oraz połączonego ze światem pozagaleryjnym w ciągu pomocą przezroczystej rurki, z wykorzystaniem którą pszczoły mogły swobodnie wlatywać tudzież sypać się spośród ula, kontynuując swój proces pracy. Forma tej instalacji przywołuje bieg skojarzeń powiązanych spośród takimi zagadnieniami jak: inwigilacja, podglądanie, tudzież i spośród szerszą refleksją powyżej byciem, które jest siecią powiązań, ekosystemem zaczynającym się przed chwilą w ulim gnieździe2.